جمهوری اسلامی در ماههای اخیر در دو جبهه موازی صلح و تنش را پیگیری میکند، از یک سو با کشورهای عربی که تاکنون روابط خوبی میان آنها برقرار نبود قرارداد می بندد و از سوی دیگر محور مقاومت را تقویت میکند و در عین حال اعتماد به نفس افکار عمومی ایرانیان را برای اقدام علیه اسرائیل افزایش میدهد. تمرکز ایران بر دو فرآیند منطقهای است: از یک سو، بهبود تدریجی روابط با کشورهای عربی، با تاکید بر کشورهای حوزه خلیج فارس و در درجه اول عربستان سعودی و از سوی دیگر، رویارویی تشدید جبهه مقاومت با حمایت ایران علیه اسرائیل.
حتی اگر معلوم شود که ابتکار آخرین دور تشدید تنشها در مرزهای اسرائیل در جنوب و شمال مستقیماً به ایران مربوط نمیشود و ایران در پشت صحنه تحولات داخلی اسرائیل بهویژه تنش در مسجد الاقصی نبوده است شکی نیست که هماهنگی فزاینده بین عناصر مختلف جبهه مقاومت توسط ایران و نیروهای مرتبط با آن به عنوان اهرمی برای افزایش فشار بر اسرائیل عمل نموده است. کاهش تنش بین ایران و کشورهای عربی ممکن است به عنوان فرصتی برای تهران برای افزایش تلاشها به منظور بهبود واکنش به اقدامات اسرائیل و تقویت بازدارندگی راهبردی در برابر آن تلقی شود. در ماههای اخیر ایران روابط دوجانبهای بین خود و کشورهای عربی سنی بهویژه کشورهای حوزه خلیج فارس را آغاز کرده است که مهمترین آن تجدید روابط با عربستان که حدود یک ماه پیش تحت نظارت چین انجام شد.
اندکی پس از اعلام این توافق، نشستی میان وزرای خارجه دو کشور در پکن برگزار شد و در پی آن از رئیس جمهور ایران برای سفر به ریاض دعوت شد و اخیراً دیدارهای دوجانبه ای از سوی هیئتهای فنی ایران و عربستان صورت گرفته است که هدف از آن آمادگی برای بازگشایی سفارت در دو کشور است. پس از توافق ایران و عربستان، مذاکراتی با میانجیگری عمان بین هیئتهایی از عربستان و حوثیها در یمن برای پیشبرد آتش بس در یمن انجام شد که به پایان حضور نظامی طولانی مدت عربستان در یمن می انجامد. همزمان ایران با بحرین نیز مذاکراتی انجام داده است و تجدید روابط با آن در دستور کار قرار دارد. این روند، روابط ایران با کشورهای خلیج فارس را تکمیل خواهد کرد
روند بهبود روابط ایران و جهان عرب تنها به کشورهای حوزه خلیج فارس محدود نمیشود در ماههای اخیر تلاشهای ایران برای بهبود روابط با مصر و اردن که سالها در پایینترین سطح بوده است ، گزارش شده است. در پی توافق تجدید روابط ایران و عربستان، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: «این توافق بر روابط ایران با مصر، اردن و بحرین تأثیر مثبت خواهد داشت». حسین امیرعبداللهیان (وزیر امور خارجه ایران) نیز گفت: به زودی توسعه چشمگیر روابط ایران، اردن و مصر در راستای تلاشهای دولت برای کاهش تنش در منطقه پیشبینی میشود. در دسامبر 2022 او در کنفرانس بین المللی عراق ، با پادشاه اردن و عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر دیدار کرد.
خبرگزاری رویترز به نقل از مقامات وزارت گردشگری مصر گزارش داد که مصر به زودی به ایرانیان اجازه میدهد پس از ورود به شبه جزیره سینا روادید دریافت کنند.
اردن و مصر نیز از توافق ایران و عربستان استقبال کردند و ابراز امیدواری کردند که این توافق به تقویت امنیت و ثبات در منطقه کمک کند.
حملات اسرائیل به سوریه و هدف قرار دادن مواضع ایران در این کشور که منجر به کشته شدن [شهادت] دو نفر از نیروهای ایرانی شد در گاسخ به حمله مگیدو صورت گرفت.
ایران در واکنش به این اقدام، تهدید به انتقام کرد و نماینده ایران در سازمان ملل متحد در نامهای به دبیرکل سازمان ملل تاکید کرد که نیروهای ایرانی در سوریه به درخواست سوریه در خاک این کشور میباشند. در این زمینه، تشدید امنیتی در اسرائیل در اطراف مسجد الاقصی و حملات لبنان و سوریه مورد استقبال ایران قرار گرفت.
واکنش اسرائیل در نوار غزه و لبنان توسط رسانههای حاکمیتی در ایران به عنوان شاهدی بر ناتوانی اسرائیل در مقابله با سناریوی پرتاب همزمان موشک از چند جبهه در آینده به ویژه با توجه به بحران سیاسی داخلی اسرائیل قلمداد شد. در شرایط حساسی که اسرائیل در عید پسح قرار دارد معادله جدیدی ایجاد شد که ترس را بر اسرائیل تحمیل کرد.
خبرگزاری تسنیم مدعی شد که رفتار دولت نتانیاهو و سازمانهای امنیتی اسرائیل در تشدید حوادث حاکی از آن است که آنها حتی از درگیری همزمان در دو جبهه هراس دارند و واضح است که آنها نگران هستند که ورود گروههای مقاومت به یک جنگ می تواند به نابودی اسرائیل منجر شود.
در پایان، در حالی که ایران در حال تلاش برای بهبود روابط خود با کشورهای عربی به ویژه در حوزه خلیج فارس است، میتوان به تشدید مستمر میان اسرائیل و ایران و متحدین خود در محور مقاومت اشاره کرد.
غیرممکن نیست که کاهش تنش بین ایران و همسایگان عرب خود میتواند به عنوان فرصتی برای این کشور باشد تا تلاشهای خود را برای بهبود واکنش خود به اسرائیل و تقویت بازدارندگی راهبردی خود در برابر آن را افزایش دهد.