اگر 20 سال پیش، مقصد اصلی وزرای اسرائیلی در آمریکا و اروپای غربی بود، امروز آنها به همان اندازه به پایتخت های آسیا، خاورمیانه و اروپای شرقی سفر می‌کنند.
برنامه سفر اخیر مقامات ارشد اسرائیلی نشان دهنده تغییرات دیپلماسی اسرائیل و چگونگی گسترش شبکه روابط جهانی این کشور در دو دهه اخیر است. روز یکشنبه، وزیر حمل و نقل میری رگو و سه مقام ارشد دیگر در وزارت او سفر یک هفته‌ای خود را به مراکش آغاز کردند.
روز دوشنبه، الی کوهن، وزیر امور خارجه به اروپای مرکزی سفر کرد و در کرواسی دیدارهایی با همتاهای خود داشت. همچنین روز سه‌شنبه، رئیس جمهور اسحاق هرتزوگ برای اولین بار به عنوان رئیس جمهور اسرائیل به آذربایجان سفر کرد. اگر 20 سال پیش، مقصد اصلی وزیران اسرائیل و رئیس‌جمهور آن در آمریکا و اروپای غربی بود، امروز نیز به همان اندازه به پایتخت‌های آسیا، خاورمیانه و اروپای شرقی سفر می‌کنند.
برای مثال، انتظار می‌رود کوهن در اوایل ژوئن به فیلیپین سفر کند و او اولین وزیر خارجه اسرائیل باشد که در 60 سال گذشته به این کشور سفر می‌کند. نکته مهم این است که اکثر 15 کشوری که او در طول پنج ماه اول ریاست جمهوری خود از آنها بازدید کرده است خارج از اروپای غربی بوده‌اند. سفر رجف به مراکش خبر چندان قابل توجهی نداشته است. با این حال، مطبوعات این سوال را مطرح کردند که آیا او باید یک هفته را در آن کشور آفریقای شمالی بگذراند، در حالی که طبق گزارش‌ها، او تتنها قرار بود 2 روز در مراکش بماند و اما نکته مهم و حائز اهمیت این است که چقدر اوضاع تغییر کرده است و چگونه این نوع بازدیدها – که فقط پنج سال پیش می‌توانست سر فصل‌های مهمی را به خود اختصاص دهد – اکنون عادی شده است.
سفر هرتزوگ به آذربایجان مورد دیگری از این قبیل می‌باشد. اگرچه سفر او مطمئناً اهداف بزرگ‌تری برای اسرائیل نسبت به سفر رجف به مراکش خواهد داشت (زیرا این اولین سفر یک رئیس‌جمهور اسرائیل به آذربایجان است، کشوری شیعی که هم مرز با ایران است)، اما سفر او نیز برای رسانه‌ها چیز عجیبی نبود. زیرا در این مدت، سفرهای متعدد وزرای متعددی از جمله سفر کوتاهی به آذربایجان در سال 2016 توسط بنیامین نتانیاهو، انجام شده است. در این مدت، آذربایجان سفارت خود را در اسرائیل افتتاح کرد. و در این میان، روابط استراتژیک اسرائیل با این کشور – از جمله فروش تسلیحات اسرائیل به باکو و فروش نفت آذربایجان به اسرائیل – به خوبی انجام شده است. البته آن را باید پیش پا افتاده بودن روابط اسرائیل با جهان اسلام بنامید. روابط با کشورهای مسلمان دیگر خاص نیست ، زیرا عادی شده‌اند. در ماه آوریل، کوهن با کم ترین سر و صدایی رسانه‌ای به ترکمنستان، یکی دیگر از کشورهای اسلامی که هم مرز با ایران است، رفت زیرا این چیزها دیگر عادی شده‌اند. منظم بودن این سفرها، از جمله سفرهای ریاست جمهوری و وزیران به امارات متحده عربی و بحرین، در واقع چیزی است که خبرساز شده است و علت آن این است که نشان می‌دهد اسرائیل به آرامی به عنوان یک نقطه ثابت در منطقه دیده می‌شود.
اسرائیل سال‌ها با آذربایجان روابط رسمی و مدت‌ها قبل از امضای صلح ابراهیم با مراکش روابط غیر رسمی داشته است.اما چرا بازدید از این کشورها در زمان حال اهمیت دارد؟
زیرا در گذشته به دلیل اینکه ممکن بود این ملاقات‌ها توسط دیگران مورد آزار و اذیت قرار بگیرد، به همین خاطراز کانون توجه دور نگه داشت می‌شدند در حال حاظر تمام این روابط علنی شده است. مثلا یکی از دلایلی است که آذربایجان اخیراً سفارت خود را در تل‌آویو افتتاح کرده است، این است که دیگر شرایط مثل گذشته نیست. حتی اگر اسرائیل از سال 1993 در باکو سفارتی داشته باشد باکو نمی‌خواست برای بدست آوردن نقش رهبری جهان اسلام آن را علنی کند و برای خودش مشکلاتی را ایجاد کند.
بازدید هرتزوگ – بنا به ماهیت خود – دیداری مهمی است آذربایجان سعی نمی کند روابط خود با اسرائیل را پنهان کند، اما اکنون مایل است آنها را برجسته کند.از طرفی اروپای شرقی بخش مهمی از اتحادیه اروپا است. سفر کوهن به کرواسی نشان می‌دهد که چگونه سیاست خارجی اسرائیل در حال تغییر است و منافع خود را در تمام اروپا نه فقط اتحادیه اروپا دنبال می‌کند. این ادامه سیاستی است که نتانیاهو قبل از کنار گذاشته شدنش در سال 2021 به اجرا درآورد. چیزی به عنوان توسعه روابط – اتحادهای فرعی – با کشورهای داخل اتحادیه اروپا برای خنثی کردن احساسات ضد اسرائیلی می‌باشد. کشورهایی مانند ایرلند، بلژیک، لوکزامبورگ، اسپانیا و پرتغال؛ حتی برخی مشورهای غیرلیبرال اروپا مانند مجارستان (که البته روابط در زمان بحث پرچالش هولوکاست در روابطشان شکاف ایجاد کرد).
سفر کنونی کوهن به کرواسی و اروپای مرکزی نشانه آن است که اسرائیل بار دیگر در تلاش است تا روابط نزدیکی با ائتلاف‌های فرعی در داخل اتحادیه اروپا برقرار کند که این موضوع می‌تواند بر مواضع کلی اتحادیه اروپا در خاورمیانه و حمایت بیشتر از اسرائیل تاثیر بگذارد.
لینک خبر: https://www.jpost.com/israel-news/politics-and-diplomacy/article-744554
