رئیس جمهور اسحاق هرتزوگ روز سه شنبه در حالی که روابط بین اسرائیل و این کشور شیعه هم مرز با ایران گسترش می یابد، برای یک سفر مهم سیاسی به آذربایجان سفر کرد.
هرتزوگ در فرودگاه بن گوریون گفت: “آذربایجان “یک کشور دوست، یک کشور کلیدی با زمینه‌های همکاری استراتژیک اسرائیل است.” رئیس جمهور اسرائیل تاکید کرد: «آذربایجان همسایه ایران است که سعی در بی‌ثبات کردن منطقه دارد و همچنین به دنبال تضعیف اتحادهای صلح و امنیت اسرائیل در منطقه است. آذربایجان، یک کشور مسلمان شیعه، سفارت خود را در اوایل سال جاری در اسرائیل افتتاح کرد و اسرائیل برای توسعه بیشتر روابط خود تلاش خواهد کرد.
هرتزوگ در مورد مذاکرات بین احزاب ائتلاف و مخالف بر سر اصلاحات قضایی که زیر نظر دفتر رئیس جمهور انجام می‌شود، گفت: «ما می‌توانیم به تفاهم برسیم. کمی تلاش، حسن نیت و مدیریت می‌خواهد، و من می‌گویم سر و صدای پس زمینه را نادیده بگیرید و به هدف فکر کنید… هیچ کس ارزش ها یا اصول اولیه ما را زیر پا نمی‌گذارد. در این سفر دو روزه، هرتزوگ قصد دارد با همتای آذری خود، الهام علی اف، دیدار و در یک رویداد ویژه به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد استقلال اسرائیل شرکت کند. در این مراسم 30 کودک مدرسه چاباد باکو در فرودگاه به استقبال او رفته و پرچم اسرائیل و آذربایجان را به اهتزاز درآورند. علی اف قرار است از هرتزوگ و همسرش میشال در کاخ او همراه با گارد افتخاری استقبال کند. روسای جمهور سپس دیداری دیپلماتیک خواهند داشت و پس از آن ضیافت ناهار برای دو زوج برگزار می شود.
موشه آربل، وزیر بهداشت و وزیر کشور قصد دارد هرتزوگ را به آذربایجان همراهی کند، جایی که او قصد دارد با همتایان خود در باکو دیدار کند تا در مورد همکاری بیشتر در زمینه آموزش پزشکان، آمادگی حوادث غیر مترقبه و سلامت دیجیتال گفتگو کند. احتمالا اسرائیل و آذربایجان توافقنامه همکاری بهداشتی را در طول این مدت امضا کنند.
همچنین هرتزوگ ها قصد دارند تا با اعضای جامعه یهودی آذربایجان دیدار کنند. آذربایجان برای اولین بار در ماه مارس امسال سفارت خود را در اسرائیل افتتاح کرد. اسرائیل نیز از سال 1993 در باکو سفارت دارد. باکو در گذشته در مورد باز کردن سفارت خود در اسرائیل مردد بود تا از سرزنش سایر کشورهای مسلمان نشین یا تحریک ایران جلوگیری کند. اما صلح ابراهیم و نزدیکی اسرائیل با ترکیه که علی اف در آن نقش داشت را نقطه عطف برای خود می‌دانست.
اسرائیل و آذربایجان تفاهم‌نامه‌های دفاعی زیادی با یکدیگر دارند. بر اساس گزارش‌های خارجی، هواپیماهایی به باکو که در جنگ 2020 با ارمنستان مورد استفاده قرار گرفتند از اسرائیل تامین شده بودند. موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم اعلام کرد که 69 درصد از واردات تسلیحات آذربایجان در سال‌های 2016-2020 از اسرائیل بوده است. حدود 40 درصد نفت وارداتی به اسرائیل از آذربایجان وارد می شود. سیاستمداران آذری اقدام برای افتتاح سفارت در اسرائیل را به ایران نسبت دادند که یک کنسولگری اضافی در ارمنستان باز کرده و روابط نزدیک خود را با ارمنستان که آذربایجان در سال 2020 با آن جنگید، اعلام کرد. ایران و آذربایجان 670 کیلومتر مرز مشترک دارند و از مدت‌ها پیش این گمانه زنی وجود داشت که اسرائیل از همسایه شمالی خود در ایران عملیات مخفیانه‌ای را آغاز کرده است.
سال گذشته، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، اسرائیل را متهم کرد که «حضور خود را در چندین منطقه آذربایجان تثبیت کرده است». باکو این اتهام را رد کرد. بلافاصله پس از آن، ایران یک رزمایش نظامی در امتداد مرز برگزار کرد و الهام علی اف با عکس گرفتن از پهپادهای کامیکازه اسرائیلی هاروپ که در کشورش تولید می‌شد، پاسخ داد.
