“ایران هسته‌ای” تعبیر خواب‌های پریشان اسرائیل

اسرائیل بار دیگر بر توانایی خود برای حمله پیشگیرانه به ایران تاکید کرده‌ است که احتمالاً منجر به یک جنگ چندجانبه با پیامدهای جدی برای منطقه خواهد شد.

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی روز یکشنبه در جلسه کابینه که در چارچوب رزمایش ملی جنگ برگزار شد، تهدیدات خود علیه ایران را تکرار کرد.

نتانیاهو در این نشست که در یک پناهگاه نظامی زیرزمینی در تل‌آویو برگزار شد، گفت: ما دکترین رزمی و امکانات خود را برای هماهنگ شدن با تغییرات سطح منطقه تطبیق می‌دهیم. ما متعهد به اقدام علیه برنامه هسته‌ای ایران، علیه حملات موشکی و درواقع متعهد به اقدام علیه چیزی هستیم که آن را کارزار چندجانبه می‌نامیم.

این بیانیه ساعاتی پس از آن صادر شد که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) را به «کاپیتولاسیون» در برابر ایران متهم کرد. هفته گذشته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پرونده تحقیق درباره ذرات اورانیوم بسیار غنی شده که در ایران کشف شده بود را بسته بود.

این آژانس گزارش داد که پاسخ رضایت‌بخشی دریافت کرده است که در آن وجود ذرات را توضیح می‌دهد که به 83.7 درصد غنی‌سازی شده‌اند، این در حالی است که برای تولید سلاح هسته ای نیاز به 90 درصد اورانیوم غنی شده می‌باشد.

نتانیاهو تصمیم آژانس را سیاسی توصیف کرد و از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دلیل ناتوانی در مقابله با جمهوری اسلامی انتقاد کرد.

بر اساس توافق هسته‌ای برنامه جامع اقدام مشترک در سال 2015، ایران موافقت کرد که ذخایر اورانیوم خود را محدود کند و اورانیوم را تنها تا 3.67 درصد غنی سازی کند؛ در مقابل، ایران از تحریم‌های اعمال شده توسط ایالات متحده، اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل معاف شد. از زمان خروج یک‌جانبه آمریکا از این توافق در سال 2018، ایران گفته است که اورانیوم را با خلوص 60 درصد غنی می‌کند. ذخایر اورانیوم ایران نیز پس از لغو توافق هسته‌ای ده برابر شده‌است.

دنی سیترینوویچ، پژوهشگر برنامه ایران در موسسه مطالعات امنیت ملی، به مدیا لاین گفت: «ایران در غنی‌سازی اورانیوم خود پیشرفت زیادی کرده است.»

در میان پس‌زمینه اظهارات متعددی که نشان می‌دهد اسرائیل در آستانه اقدام نظامی علیه ایران است، اما سیترینوویچ خواستار احتیاط شد و گفت: “پیشرفت ایران، خیلی نگران کننده است، اما در این مرحله مستحق اقدام دراماتیک نیست.”

برای سال‌ها، اسرائیل به‌دقت نظاره‌گر پیشرفت ایران به سوی توانمندی هسته‌ای بوده است.

سیترینوویچ افزود: “نمی‌توان مانع دستیابی ایران به سلاح هسته ای شد. فقط می‌توان آن را به تعویق انداخت. تردید اسرائیل برای اقدام جدی علیه ایران را می توان به اجتناب ناپذیری آشکار ظرفیت بالای هسته‌ای ایران و همچنین پیچیدگی‌های مرتبط با هرگونه حمله پیشگیرانه نسبت داد”.

اسرائیل، پشت پرده صدها حمله هوایی و سایر عملیات علیه برنامه هسته‌ای ایران است. اینها شامل ترور دانشمندان ارشد ایرانی و حملات سایبری علیه تأسیسات هسته‌ای نیز می‌شوند.

مقامات اسرائیلی بارها اعلام کرده‌اند که توانایی هسته‌ای ایران را تحمل نخواهند کرد. اسرائیل، ایران را دشمن اصلی خود و آرزوهای هسته‌ای جمهوری اسلامی را مهیب‌ترین تهدید خود می‌داند.

سرلشکر بازنشسته یاکوف آمیدور، عضو ارشد موسسه استراتژی و امنیت اورشلیم و مشاور امنیت ملی سابق نتانیاهو، گفت: «آخرین اظهارات احتمالاً پاسخی به تلاش آمریکا برای دستیابی به نوعی توافق با ایران است.

ایران از سال 2013 با قدرت‌های جهانی مذاکره می‌کند. جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در سال 2021، تقریباً سه سال پس از خروج یک‌جانبه دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای ایران، روی کار آمد و به سرعت مذاکرات جدیدی را آغاز کرد.

این مذاکرات نتوانست توافق جدیدی را به دست آورد و گزارش‌های اخیر رسانه‌ها حاکی از آن است که ایالات متحده اکنون به دنبال ورود به مذاکره با ایران در مورد توافق موقتی است که غنی‌سازی اورانیوم ایران را محدود می‌کند اما به طور کامل آن را متوقف نمی‌سازد.

اسرائیل از زمان شناسایی برنامه هسته‌ای ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین تهدید خود در دو دهه پیش، موضع خود را در برابر آرمان‌های هسته‌ای ایران و علیه هرگونه توافق با ایران حفظ کرده است.

به نظر می رسد ایران اکنون در آستانه توانمندی هسته ای قرار دارد و بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این کشور در حال حاضر فناوری و تخصص مورد نیاز برای تولید سلاح های هسته‌ای را دارد. به نظر می‌رسد تنها اراده سیاسی داخلی است که ایران را از تبدیل شدن به یک قدرت هسته‌ای باز می‌دارد.

با توجه به این واقعیت، اسرائیل با این معضل مواجه است که آیا باید به برخی یا همه تأسیسات هسته‌ای ایران حمله پیشگیرانه انجام دهد.

نابودی برنامه هسته‌ای ایران یک هدف غیرواقعی برای اسرائیل است. تأسیسات هسته‌ای ایران در سراسر کشور پراکنده است و این تردیدها را در مورد توانایی اسرائیل برای انجام حملات هوایی پیچیده برای خارج کردن آنها در بیش از 1000 مایل از پایگاه های نیروی هوایی اسرائیل ایجاد می‌کند.

آمیدور گفت: «اسرائیل این توانایی را دارد. وی اذعان کرد که توانایی آمریکا برای ضربه زدن به ایران به طور قابل توجهی بالاتر از توان اسرائیل است، اما گفت که اسرائیل مایل است از «آنچه در اختیار دارد» استفاده کند.

برای اسرائیل، این یک عملیات بسیار پیچیده خواهد بود، که مستلزم آن است که کل نیروی هوایی اسرائیل به یکباره هوابرد شود، و در راه هدف قرار گیرد و با موفقیت به ایران حمله کند.

حمله اسرائیل به ایران احتمالاً آغازگر یک جنگ منطقه ای بزرگتر و چندجانبه خواهد بود. با توجه به اینکه انتظار می‌رود ایران از نیروهای نیابتی منطقه ای خود برای حمله به اسرائیل پاسخ بخواهد، چنین جنگی احتمالاً به خسارات گسترده در سراسر خاورمیانه و تعداد زیادی تلفات منجر خواهد شد.

بعید به نظر می رسد که ایران جاه طلبی‌های هسته‌ای خود را پس از آن رها کند. دانشی که ایران انباشته کرده است را نمی‌توان پاک کرد، حتی اگر چنین حمله ای موفقیت آمیز باشد. سیترینوویچ گفت: ایران یک روز پس از چنین حمله‌ای از برنامه های خود دست نمی کشد و خود را احیا خواهد کرد.

در حالی که بیشتر کشورهای غربی مشتاق دستیابی به توافق هسته ای با ایران هستند، اسرائیل در مخالفت خود با هرگونه مذاکره ثابت‌قدم بوده است. سیترینوویچ گفت که این پویایی اسرائیل را در “موقعیت پستی” قرار می‌دهد.

واشنگتن در تلاش برای جلوگیری از یک رویارویی نظامی در مقیاس بزرگ، مذاکرات را پیش برده است. اما فضای بین‌المللی که اجازه داد برجام با حمایت چین و روسیه امضا شود، در این مرحله قابل بازسازی نیست.

ایران توسط روسیه جسور شده است، روسیه که اکنون به دلیل تهاجم خود در اوکراین با بسیاری از قدرت‌های مذاکره کننده در تضاد است. دخالت مستقیم ایران در آن جنگ، با عرضه مداوم پهپادهای مسلح به روسیه که برای حمله به اوکراین مورد استفاده قرار گرفته‌اند، با انتقادات جهانی فوری متوجه ایران شد.

امیر رور گفت: جامعه بین‌المللی می‌خواهد از یک جنگ بزرگ منطقه‌ای اجتناب کند، که در صورت حمله اسرائیل به ایران، تقریباً تضمین شده است. بسیاری از کشورها خواهان حل مشکل ایران بدون ایجاد هرج و مرج در منطقه هستند.

بدون حمایت آمریکا، حمله اسرائیل یک قمار بسیار پیچیده خواهد بود. با چنین پیامدهای عمده یک حمله، هماهنگ کردن چنین حمله ای از قبل با ایالات متحده بسیار مهم است.

یک سوال باز این است که آیا اسرائیل بدون حمایت ایالات متحده حمله را انتخاب می کند؟

سیترینوویچ گفت: “بدون حمایت آمریکا، حمله اسرائیل یک قمار بسیار پیچیده خواهد بود.”

در اوایل سال جاری، ارتش اسرائیل و ایالات متحده یک رزمایش مشترک گسترده از جمله حملات شبیه‌سازی شده به هدف برگزار کردند. اما دولت بایدن تاکنون تمایلی به دخالت بیشتر در خاورمیانه نداشته است. خروج سال 2021 از افغانستان آغاز سیاست کاهش دخالت ایالات متحده در منطقه بود.

سیترینوویچ گفت: «ما چکمه‌های آمریکایی را در زمین نخواهیم دید! که این احتمالاً تنها چیزی است که بر تصمیمات ایران در مورد برنامه هسته‌ای آن تأثیر می‌گذارد.

به هرجهت اسرائیل نگرانی شدید خود را در مورد پیشرفت آمریکا به سمت مذاکرات با ایران ابراز کرده‌است.

لینک خبر: https://www.jpost.com/middle-east/article-745470