ستون‌نویس روزنامه هاآرتص در مقاله‌ای در نقد مستند اتم و من (داستان پروژه هسته‌ای اسرائیل) نوشت:
دروغ سفید دستگاه امنیتی اسرائیل که مدت‌ها پابرجا بوده و اختراع سانسور نظامی است، عبارت «به نقل از نشریات خارجی» است. به‌ویژه، این عبارت با انتشار اخباری چون «اسرائیل یک سلاح هسته‌ای دارد» همراه بود. این هفته، به نظر می‌رسد که اصطلاح «نشریات خارجی» حذف شده است.
در کان نیوز اولین قسمت از مجموعه مستند جدید «اتم و من» که برای اولین‌بار داستان پروژه هسته‌ای اسرائیل را فاش کرد، پخش شد. بخش اول به ماجرای تولد پروژه هسته‌ای می‌پردازد: چگونه اسرائیل رآکتور هسته‌ای را از فرانسه که در دیمونا ساخته بود و از سال 1960 فعالیت می‌کرد، خریداری کرد؟
این‌بار عبارت به گفته نشریات خارجی عبارت بود از به این اظهارات ضمیمه نمی‌شود، زیرا این سریال در مورد تعدادی از مصاحبه‌شوندگان صحبت می‌کند، مانند آموس اران که مدیرکل دفتر نخست‌وزیری بود و درباره سلاح‌های هسته‌ای و بودجه پروژه هسته‌ای اسرائیل صحبت کرد.
وی درباره بنجامین بلومبرگ که ادعا می‌شود مرد اصلی «پروژه فوق سری دولت اسرائیل برای تقریباً سه‌دهه» به حساب می‌آمد، گفت: این اغراق‌آمیز است. من بلومبرگ را 25 سال پیش می‌شناختم. در آن زمان در آپارتمانش در تل‌آویو با او آشنا شدم.
او مأمور بود تا واحدی را تشکیل دهد که راکتور هسته‌ای در دیمونا را مخفی نگه دارد. این پروژه هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز در نظر گرفته شد، اگرچه ایالات متحده، انگلیس، اتحاد جماهیر شوروی سابق و برخی کشورهای عربی هدف آن را تولید سلاح‌های هسته‌ای تخمین زدند.
پس از چندین بار تغییر نام، واحدی که بلومبرگ هدایت می‌کرد، به نام مستعار گمراه‌کننده اداره روابط علمی مسمی شد. او در آغاز فعالیت خود سه نقش داشت: حفاظت مالی از تأسیسات راکتور در دیمونا، جلوگیری از درز اطلاعات در مورد حضور 100 متخصص فرانسوی که در ساخت آن شرکت داشتند و سپس جلوگیری از افشای نیات واقعی اسرائیل.
پس از آن، این دفتر وظایف ویژه‌ای مانند خرید تجهیزات، فناوری و مواد مورد نیاز راکتور و سایر صنایع امنیتی را به خود محول کرد، یعنی این اداره تبدیل به یک واحد اطلاعات علمی – فناوری و به زبان ساده‌تر، پیمانکار شد.
به‌این‌ترتیب، اسرائیل اورانیوم طبیعی مورد نیاز برای راه‌اندازی راکتور را پس از توقف حمایت فرانسه از این پروژه در سال 1961 و آفریقای جنوبی از فروش اورانیوم به اسرائیل به دست آورد. قهرمان واقعی کمپین‌های تدارکات، الیاهو ساخاروف، سرهنگ دوم و صنعتگر بود که با بازرگانان آلمانی، از جمله یک خلبان در نیروی هوایی آلمان نازی، ارتباط برقرار کرد.
در سال 1974، در دوره ریاست اسحاق رابین، وزیر دفاع شیمون پرز و رئیس ستاد وی، اسحاق ایرونی، تصمیم گرفتند که سمت مسئول امنیت در وزارت دفاع را از بلومبرگ به هایم کارمون منتقل کنند. بلومبرگ به‌عنوان رئیس دفتر روابط علمی به کار خود ادامه داد؛ اما دولت لیکود با وجود مخالفت مناخیم بگین، نخست‌وزیر وقت، فشارها را برای جایگزینی او افزایش داد و درنهایت بلومبرگ استعفای خود را تسلیم کرد.
در آغاز دهه 1960، به دلیل فشارهای بین المللی، به‌ویژه از سوی دولت جان کندی و لندن جانسون، رهبران اسرائیل سیاستی را تدوین کردند که از آن زمان به آن ابهام هسته‌ای لقب گرفت؛ اسرائیل نه تأیید می‌کند و نه تکذیب می‌کند که دارای تسلیحات هسته‌ای است. این یکی از مهم‌ترین تصمیمات راهبردی در طول سالیان عمر ماست و اسرائیل باید رسما به آن پایبند باشد البته اگر ایران سلاح هسته‌ای تولید نکند.
بااین‌حال، عزم سانسور نظامی برای وادار کردن خبرنگاران به اضافه کردن عبارت، به گفته نشریات خارجی، به هر خبر در این زمینه مضحک و قدیمی شده است.
پیوند خبر: https://www.haaretz.co.il/opinions/2024-12-03/ty-article-opinion
