۰۴ مرداد ۱۴۰۴

دروزی‌ها؛ عرب‌های خوب متحد اسرائیل یا اقلیت مشکل‌ساز؟

دروزی‌ها چه کسانی هستند و چرا اسرائیل از دروزی‌های سوریه حمایت می‌کند؟

در پی درگیری‌هایی که میان دولت افراطی اسلام‌گرای سوریه و اعضای جامعه دروزی در این کشور رخ داد، اکنون این اقلیت کوچک اما متنفذ زیر ذره‌بین قرار گرفته است.

دروزی‌ها در بخش‌هایی از لبنان، اردن، اسرائیل، سوریه و بلندی‌های جولان زندگی می‌کنند و همین امر باعث شده که آن‌ها در سیاست‌های خاورمیانه جایگاه ویژه‌ای به خود اختصاص دهند.

اسرائیل در هفته‌های گذشته اعلام کرد که در حمایت و با هدف حفاظت از دروزی‌ها به نیروهای دولتی سوریه حمله کرده است.

Capture 25
دیدار نتانیاهو با رهبر دروزی‌ها

بخشی از حملاتی که رژیم صهیونیستی به مناطق جنوبی سوریه انجام می‌دهد، با داعیۀ حمایت از دروزی‌های سوریه صورت می‌گیرد. حمایت از دروزی‌ها از نگاه سیاسی و جغرافیای سیاسی، بهانه‌ای قومی برای رسیدن به اهداف توسعه طلبانۀ رژیم صهیونیستی محسوب می‌شود.

دروزی‌ها کیستند؟

دروزی‌ها اعرابی پیرو مذهبی که شاخه‌ای از اسلام به حساب می‌آید، هستند. مذهبی که در قرن یازدهم میلادی ظهور کرده و ترکیبی است از عناصری منتسب به اسلام و چند آیین فلسفی دیگر که تأکید در آن بر وحدانیت است و تناسخ و جست‌وجوی حقیقت دارند نشات می‌گیرند. البته برخی از اهل تسنن، دروزی‌ها را کافر می‌دانند.

دروزی‌ها حدود ۳ درصد از جمعیت سوریه را تشکیل می‌دهند. بر اساس آخرین سرشماری پیش از آغاز جنگ داخلی، حدود ۷۰۰ هزار نفر از دروزی‌های سوریه عموما در استان جنوبی سویدا، بلندی‌های جولان و مناطق روستایی اطراف دمشق زندگی می‌کنند.

تعداد زیادی از خانواده‌های دروزی در مناطق اطراف بلندی‌های جولانی که اکنون تحت اشغال اسرائیل است زندگی می‌کنند. این افراد شهروند اسرائیل هستند و خدمت سربازی اجباری را نیز انجام می‌دهند.

چرا اسرائیل از دروزی‌ها حمایت می‌کند؟

چرا اسرائیل برای حمایت از دروزی‌ها به کشور همسایه‌اش، سوریه، حمله کرد؟ دروزی‌ها چه اهمیتی برای اسرائیل دارند؟ آیا علت حمایت رژیم صهیونیستی از دروزی‌هایی سوریه در همین علل سیاسی نهفته است؟ و یا دلایل غیر سیاسی که به نزدیکی فکری و دینی بین دو طرف باز گردد، برای این حمایت وجود دارد؟ در ادامه به این سوالات پاسخ می‌دهیم.

نزدیکی فکری و دینی دروزی‌ها با اسرائیل

میان یهودیان و دروزی‌ها پیوندی خاص وجود دارد که به دوران تأسیس اسرائیل بازمی‌گردد.

دروزی‌ها از نظر فکری و برخی از اصول دینی، اصول مشترکی با صهیونیست‌ها دارند و همین اشتراکات، بخشی از علت حمایت رژیم صهیونیستی از دروزی‌های سوریه است.

دروزی‌هایی با زندگی در ساختاری بسته و بدون اجازه ازدواج بین‌فرقه‌ای یا تغییر دین توانسته‌اند فرهنگ و باورهای خود را حفظ کنند، همچنین با تحلیل دقیق توازن‌های ژئوپلیتیک در برخی از پیچیده‌ترین کشورهای منطقه مانند لبنان، سوریه و اسرائیل که درگیر جنگ‌های مداوم بوده‌اند، موفق به تداوم حیات شده‌اند. در واقع آنها با دولت اسرائیل برای بقا همراه شده‌اند.

همچنین دروزی‌ها هیچ قدرتی برای اعتراض به موجودیت اسرائیل ندارند. اینها دلایل پنهانی هستند که موجب شده، رژیم صهیونیستی، دروزی‌ها را در فلسطین اشغالی به‌عنوان شهروند خود بپذیرد و برخی از آنها تا درجات بالای نظامی و سیاسی نیز بالا رفته‌اند.

این وضعیت به اسرائیل قدرت آن را می‌دهد که همیشه در سوریه دخالت کند، یا دست‌کم اعلام کند که به بهانه دروزی‌ها مداخله خواهد کرد

وطن‌قومی

دروزی‌ها به‌عنوان یک فرقۀ کوچک، از هر فرصتی برای تشکیل یک کشور دروزی، استفاده کرده‌اند.[1] دروزی‌ها فقط یک هدف دارند: بقای خودشان. در واقع بزرگ‌ترین هدف این جامعه که به زبان عربی صحبت می‌کنند اما برخلاف سایر اقلیت‌های عرب‌زبان در اسرائیل از زمان تأسیس این کشور در سال ۱۹۴۸ به آن وفادار بوده و روابط نزدیکی با آن برقرار کرده‌، بقا است.

از این حیث دروزی‌ها همانند کردها، یک علقۀ مشترک با صهیونیست‌ها دارند و تشکیل کشوری دروزی از نظر آرمانی با تشکیل وطن قوم یهود قرابت دارد و نوعی نزدیکی فکری بین آنها ایجاد می کند.

انتساب به فرقه

از سوی دیگر دروزی‌ها از نظر انتساب به فرقه خود همانند یهودی‌ها هستند. به این معنی که پذیرش پیرو جدید یا ازدواج با افراد خارج از آئین خود را ممنوع می‌دانند. در واقع فقط از یک پدر و مادر دروزی ممکن است یک دروزی به دنیا آید.[2] از این حیث نوعی نزدیکی فکری بین دروزی‌ها و رژیم صهیونیستی وجود دارد. اما اینکه میزان نفوذ رژیم صهیونیستی در دروزی‌های سوریه در چقدر است، سؤالی است که پاسخ آن، شاخص‌های دیگری دارد.

پیمان خون

طبق روایتی که در محافل مذهبی دروزی رواج دارد، پیمان خونی بین یهودیان و دروزی‌ها در جریان خروج بنی‌اسرائیل از مصر، در جریان ملاقات حضرت موسی و شعیب که سنت دروزی او را یکی از برجسته‌ترین ارکان ایمان توحیدی می‌داند، برقرار شد. این امر به این رابطه بُعدی معنوی می‌بخشد و پایبندی به آن را بیشتر به یک پیمان مادام‌العمر تبدیل می‌کند تا یک اتحاد زودگذر مصلحتی.

پیمان خون بین اسرائیل و دروزی‌ها در سال ۱۹۵۶ به خواست دیوید بن گوریون منعقد شد، زمانی که توافقی با ۱۶ رهبر دروزی برای تحمیل خدمت اجباری به دروزی‌ها در ارتش اشغالگر امضا شد، این در حالی بود که اعراب مسلمان و مسیحی از این امر معاف بودند.

این مفهوم با تشدید درگیری‌ها در سویدا، هنگام دیدار رهبران معنوی و سیاسی جامعه دروزی در اسرائیل، به رهبری شیخ موفق طریف که علناً از دولت اسرائیل به دلیل آنچه عدم حمایت از برادران دروزی ما در سوریه خواند، دوباره مورد توجه قرار گرفته است و این سکوت رسمی اسرائیل را خیانت به اتحاد خونین بین اسرائیل و دروزی‌ها دانست.

متمایز دانستن دروزی‌ها در اندیشه صهیونیست‌های قدیمی

در اندیشه صهیونیست‌ها نیز یک دیدگاه قدیمی وجود دارد که دروزی‌ها را متمایز از سایر اعراب می‌داند. آنها معتقدند که می‌توان دروزی‌ها را در قالب یک اتحاد علیه اکثریت مسلمان تشکیل داد. از دهه ۱۹۵۰، اسرائیل به دنبال این بود که دروزی‌ها را از محیط عربی و اسلامی خود جدا کند و این جدایی را به صورت قانونی و نهادی تثبیت کند، البته نه به منظور ادغام، بلکه برای بهره‌برداری سیاسی و امنیتی از این فرقه.[3]

اماکن مقدسۀ دروزیان در فلسطین

یکی از اموری که نوعی وابستگی بین رژیم صهیونیستی و دروزیان سوریه می‌تواند ایجاد کند اماکن مقدسی است که دروزیان در فلسطین دارند. مهم‌ترین این اماکن، تربت جناب شعیب نبی است. این نوع وابستگی موجب شد پس از 50 سال رهبران دروزیان سوریه برای زیارت اماکن مقدس دروزی در فلسطین، در ماه مارس 2025، به فلسطین سفر کردند. [4]

و در پایان

براساس داده‌های موجود، از نظر فکری بین دیانت دروزی و رژیم صهیونیستی، اصول مشترکی وجود دارد که آنها را به هم نزدیک می‌کند اما از نظر نزدیک شدن به رژیم صهیونیستی بین دروزیان فلسطین و سوریه تفاوت وجود دارد.

دروزیان سوریه، از پذیرش رژیم صهیونیستی خودداری کرده‌اند. بیش از ۲۰ هزار دروزی در بلندی‌های جولان زندگی می‌کنند. بیشتر آن‌ها تابعیت اسرائیل را نپذیرفته‌اند و تنها اقامت دائمی دارند. در مقابل دروزی‌های داخل مرزهای رسمی اسرائیل، گرایش بیشتری به دولت اسرائیل دارند. این وضعیت در دوران دولت اسد و جولانی تفاوتی نکرده است و موضع دروزیان سوریه، همچنان بر این موضع قرار دارند.

 

لینک مرتبط: https://sahyoun24.net/2025/07/19


پانوشت

[1] محمد سرور زین العابدین، رؤیه إسلامیه فی الصراع العربی الإسرائیلی (الجزء الأول)- فصل 2، الدروز فی عهد نابلییون

[2] این قانون از سال 1043 میلادی اجرایی شد و از آن تاریخ به بعد تنها فرزندانی که از پدر و مادر دروزی متولد شوند، دروزی خواهند بود.

https://www.aljazeera.net/encyclopedia/2015/11/9/الطائفه-الدرزیه

[3] نار السویداء وثلج الجولان وحلف الدم بین الیهود والدروز

https://www.aljazeera.net/politics/2025/7/20/نار-السویداء-وثلج-الجولان-وحلف-الدم

[4] وفد من دروز سوریا یزور إسرائیل لأول مره منذ 50 عاما وسط انتقادات

https://www.aljazeera.net/news/2025/3/14/وفد-من-دروز-سوریا-یزور-إسرائیل-لأول-مره

→ خواندن مطلب قبلی

شکایت پزشکان از صدور مجوز اسلحه

خواندن مطلب بعدی ←

خرابکاری در پهپادها

نوشتن نظر شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *