امسال در یوم هاشوآ (روز یادبود هولوکاست)، موضوع بحث برانگیز سربازی رفتن ارتدوکسها موضوع داغ و پر چالشی شد. هر چقدر هم که این بحث طولانی باشد اما نمیتوان از اهمیت آن چشم پوشی کرد. این بحث با پیامدهای عملی همراه بود که با پیشنهاد دولت مبنی بر کاهش سن معافیت برای دانش آموختگان یشیوا از 26 به 21 سال و در واقع معافیت کامل آنها از خدمت سربازی، شعله ور شد.
قبل از پرداختن به جزئیات قانون پیشنهادی دولت، مهم است که روشن شود چرا یوم هاشوآ، که یک هفته قبل از یوم هازیکارون (روز یادبود کشته شدگان اسرائیل) گرامی داشته میشود، به زمان دردناکی برای این بحث دههها تبدیل شد که بار دیگر ظاهر شود. خود این معافیت به زمان تأسیس این ایالت برمیگردد و نسخه محبوب داستان به دیوید بن گوریون نسبت داده می شود. در طول جنگ استقلال، از قبل برای دانشجویان یشیوا معافیت اعطا میشد. تمایل اولیه بن گوریون برای چشم پوشی از سربازی اجباری دانشجویان یشیوا ناشی از تمایل به حفظ جهان یشیوا در پی نابودی جوامع یهودی در طول هولوکاست بود. بن گوریون پس از اینکه متقاعد شد که این معافیت برای حفظ جهان تورات، که در طول هولوکاست تقریباً ناپدید شده بود، ضروری است، با آن موافقت کرد.
در نامهای از سوی سازمان نظام وظیفه به روسای ربنای ارشد و کمیته یشیوا نوشته شده بود مقرر گردیده بود «به دانش آموختگان یشیوا که حرفه آنها تورات است» سه ماه مهلت داده شود. معامله پیرامون معافیت با ارتدوکس روشن بود. در آن زمان حدود 400 نفر مشمول معافیت بودند و شب و روز خود را وقف مطالعه تورات می کردند و به این ترتیب به سربازی اعزام نمیشدند.