صنایع نظامی اسرائیل (به عبری: תע”ש)، یک سازمان تولید جنگافزارهای نظامی اسرائیلی است.
سیاست صهیونیسم از بدو ورود یهود به فلسطین در سال 1907 تاکنون بر پایه نظامیگری و خشونت استوار گردیده است. برای مثال ده تن از یهودیانی که در سال 1907 در یافا برای رسیدن به اهداف یهود هم قسم شده بودند تحت گروه پارژیورا پرچمی برافراشتند با این شعار‹‹یهود با آتش وخون نابود شد و با آتش وخون بار دیگر قیام خواهد کرد››. در واقع همین شعار اساس پیشرفت ارتش اسرائیل در مراحل گوناگون، ایجاد ارتباط آن با روند مهاجرت یهودیان و تقویت از طریق جذب نیروهای تازه محسوب میشود.
جامعه اسرائیل یک جامعه کاملا نظامی است که کلیه یهودیان در آن ملزم به گذراندن دوره خدمت اجباری نظام هستند. این رژیم باتوجهبه موقعیت خاص جغرافیای نظامی و سیاسی سرزمین فلسطین، سیاستهای خاص و خشک نظامی را سرلوحه خود قرار داده است. به گفته موشه دایان، اسرائیل دارای سیاست خارجی نیست بلکه سیاست دفاعی را در اولویت قرار داده است. این امر به معنی ارجحیت اهداف امنیت ملی بر اهداف سیاست خارجی برای بقا و حفظ موجودیت اسرائیل است.
برای کوتاه کردن کلام و تکمیل بحث باید اذعان کرد در کشورهای مختلف جهان عمدتا استراتژی ملی، استراتژیهای نظامی راکنترل کرده و عملکرد نظامی بخشی از یک استراتژی ملی فراگیر است. در رابطه با اسرائیل این موضوع صدق نمیکند زیرا تحت تاثیر عوامل مختلف این دو سطح از استراتژی با یکدیگر ادغام شده و یک استراتژی نظامی بزرگ، سیاست و دولت این کشور را فرا گرفته است. درحقیقت ارتش اسرائیل با سرمایهگذاری هنگفت برای سناریوهای درگیری عظیم در مرزهای اسرائیل ساخته شده است.
استعداد نظامی و دفاعی رژیم صهیونیستی
ارگانهای امنیتی اسرائیل، بالاتر از همه ارتش اسرائیل، بزرگ و پیچیده هستند. ارتش رژیم صهیونیستی، با نام رسمی IDF (نیروهای دفاعی اسرائیل)؛ (به عبری: צְבָא הַהֲגָנָה לְיִשְׂרָאֵל) به نیروهای سهگانه نظامی اسرائیل، به علاوۀ سازمانها و مراکز وابسته به آن اطلاق میشود. این سازمان که از بدو تولد رژیم صهیونیستی تاسیس شده است، وظیفه مقابله با تهدیدات امنیت ملی و عملیات های نظامی را به عهده دارد.
اسراییل در بین بزرگترین صادرکنندههای اسلحه در دنیا، جایگاه ششم را به خود اختصاص داده است، اما از نظر شاخص سرانه (تولید اسلحه)، بزرگترین صادرکننده سلاح در دنیا است.
در جامعهای نظامی محور همچون رژیم صهیونیستی که اهمیت قدرت نظامی را ستایش میکند، صنایع نظامی بزرگ نه فقط امری عادی، بلکه مثبت تلقی میشود و مسائلی چون، انحراف عظیم منابع به سمت صنایع نظامی، پیامدهای آن برای جامعۀ مدنی و مسائل اخلاقی، اغلب مورد بحث قرار نمیگیرند. صنایع نظامی رژیم صهیونیستی کاملا محرمانه عمل میکند و بسیاری از اطلاعات آن به طور رسمی در دسترس نیست.
بیشتر کسانی که در رأس صنایع نظامی رژیم صهیونیستی قرار دارند، نیروهای ارشد سابق ارتش هستند. برخی از مدیران ارشد صنایع تسلیحاتی نیز در نیروهای ذخیرۀ ارتش دارای جایگاه هستند. افسران ارشد ارتش صهیونیستی معمولاً مدت کوتاهی پس از بازنشستگی، اقدام به صادرات صنایع نظامی میکنند. نمونۀ بارز این مسئله، «ایهود باراک» نخستوزیر و وزیر جنگ اسبق رژیم صهیونیستی است.[1]
تاریخچه صنایع نظامی رژیم صهیونیستی
آغاز ساخت سلاح توسط صهیونیستها در فلسطین به حوالی جنگ جهانی اول باز میگردد. زمانی که صهیونیستهای ساکن شهرک «هرتزلیا» در منطقهای مشهور به «حرم سیدنا علی»، آغاز به ساخت بمبهای دستساز کردند. اوایل دهۀ 1940، پس از تأسیس «هاگانا»، این ساختار صهیونیستی با کمک افسران انگلیسی دورۀ قیمومیت، اقدام به ایجاد و توسعۀ صنایع نظامی کرد. پس از تأسیس رژیم صهیونیستی، همین مسیر استمرار یافت و مجموعههای کوچک، به شبکهای بزرگ تبدیل شدند تا صنایع نظامی رژیم صهیونیستی را شکل دهند. [2]
در مسیر توسعۀ صنایع نظامی، رژیم صهیونیستی دهها مرکز و مؤسسه پژوهشی تأسیس و دانشجویان فراوانی را برای کسب علم و تجربه به کشورهای غربی اعزام کرد. در گام سوم نیز به سمت توسعۀ کمی و کیفی سلاحهای خود گام برداشت.[3]
ساختار صنایع نظامی رژیم صهیونیستی
براساس دو معیار مالکیت و نظارت بر صنایع نظامی، این صنایع در رژیم صهیونیستی، به چهار بخش تقسیم میشوند:
1). شرکتها و مجموعههایی که به طور کامل ذیل وزارت جنگ رژیم صهیونیستی (به طور مشخص مدیرکل وزارت جنگ و رئیس ستاد مشترک ارتش) قرار دارند بخشی از این شرکتها و مجموعهها نیز تحت نظارت وزارت جنگ بوده، وزارت دارایی در امور اداری با آنها همکاری میکند.
2). شرکتها و کارخانههایی که زیر مجموعۀ اتحادیۀ کارگری (هیستادروت) در قالب مجتمع صنعتی کُر با هماهنگی وزارت جنگ رژیم صهیونیستی عمل میکنند که مهمترین آنها «سولتام» و «تلراد» هستند.
3). شرکتها و کارخانههایی که بین بخش خصوصی و دولتی یا هستادروت مشترکاند. این مجموعهها نیز با هماهنگی وزارت جنگ رژیم صهیونیستی فعالیت میکنند.
4). شرکتها و کارخانههای خصوصی که سهامشان را در بازار سرمایه عرضه میکنند و با هماهنگی با وزارت جنگ سلاح تولید کرده، آن را به ارتش صهیونیستی میفروشند یا به خارج صادر میکنند.[4]
شرکتهای دولتی تولید سلاح:
مدیریت توسعه نجهیزات جنگی و زیر ساخت (مفات[A])
مجمع توسعۀ تجهیزات جنگی (رافائل[B])
صنایع هوایی اسرائیل (تاعا[C])
صنایع نظامی اسرائیل (تاعس[D])
شرکت تولید موتور های جنگی «بیت شیمش»[E]
مراکز حفاظت و نوسازی (ماسا)
صنایع نظامی هستادروتی:
کارخانۀ «سولتام»[F]
شرکت تادیران[G] (نام این شرکت ترکیب نام دو شرکت «تادیر» و «ران» است که این شرکت از تجمیع این دو شرکت به وجود آمده است)
شرکت تلراد[H]
کارخانۀ مکلام
شرکتهای بخش خصوصی:
شرکت حوضچههای کشتیسازی[I]
شرکت «اِلبیت»[J]
شرکت «سایکلون»[K]
شرکت «رادا»[L]
شرکت «موتورولا»[M]
صنایع «اوردان»[N]
صنایع موتورهای «بیت شان»
صنایع «ماشال»
مجموعه شرکتهای مهندسی الکترونیک شامل: اف ام اِس، ایکس آی، شرکت مهندسی مواد الکترونیکی مکتوب و «حشولیه کرمل»
برخی اسامی دیگر نیز در این زمینه فقط نامی از آنها وجود دارد مثل : شرکت شیلون، شرکت فرانز لِوی، شرکت هاگور، شرکت اسپکترونیک[5]
نظارت بر صنایع نظامی
دو مدیریت وابسته به وزارت جنگ رژیم صهیونیستی بر صنایع نظامیاش نظارت دارند که عبارتند از:
- مدیریت تسلیحات و تولید نظامی: این مدیریت بر ساخت و تولید سیستم ها و تجهیزات نظامی و زیرساخت کارخانجات نظامی نظارت دارد و تلاش می کند تا به جای وارد کردن کالا، برای تأمین نیازهای ارتش، به صنایع داخلی اولویت بخشد.
- مدیریت تحقیقات و توسعه دفاعی: این مدیریت، مسئول انتخاب سیستم های جدید برای انجام تحقیقات بیشتر و توسعۀ آنها به منظور همگامی با نیازهای ارتش با بازارهای جهانی است و تلاش می کند تا با تعیین نیازهای آیندۀ ارتش، تحقیقات را در جهت توسعۀ فنآوری مناسب هدایت کند. این مدیریت، بودجۀ برنامه هایی را که انتخاب و دنبال می کند، از ابتدا تا انتها، تأمین کرده، ضمن مشخص کردن میزان موفقیت برنامه ها، گزارشی از گام بعدی آنها ارائه می دهد.[6]
تولیدات صنایع نظامی رژیم صهیونیستی
به طور کلی صنایع نظامی رژیم صهیونیستی 6 دسته تسلیحات تولید میکنند:
¶ سلاحهای سبک؛ همچون اسلحۀ گالیله، مسلسل یوزی، موشک انداز بازوکا و فشنگهای انواع سلاحهای فردی.
¶ سلاحهای سنگین نیروی زمینی؛ همچون تانکهای مرکاوا، خمپاره انداز و موشک های ضد تانک.
¶ سلاحهای هوایی؛ همچون هواپیماهای ترابری، هواپیماهای هشدار سریع و جاسوسی، پهچاد، ماهواره های جاسوسی.
¶ سلاحهای دریایی؛ انواع کشتی و قایق جنگی و گشتی دریایی، سامانه های دریایی و ضد موشکی دریایی.
¶ موشک و سامانههای ضد موشکی؛ موشکهای زمین به زمین جریکو، موشکهای دریا به دریای گابریل، موشکهای ماهواره بر چاویت، سامانههای گنبد آهنین، فلاخن داوود و سامانۀ لیزری ضد موشکهای کاتیوشای ناوتیلوس.
¶ تسلیحات و تجهیزات الکترونیکی؛ شامل انواع دستگاههای لیزر جنگی، سامانههای اختلال امواج، سامانههای هدایت و دوربینهای دید در شب.
پانوشت:
[A] מפא”ת- המנהל למחקר ולפיתוח אמצעי לחימה ותשתית טכנולוגית
[B] רפאל – מערכות לחימה מתקדמות בע”מ
[C] התעשייה האווירית לישראל
[D] תעש מערכות בע”מ
[E] Bet Shemesh Engines Ltd
[F] סולתם – כלי בית, מטבח ומתנות
[G] תדיראן
[H] TELRAD CONNEGY
[I] מספנות ישראל בע”מ
[J] אלביט מערכות
[K] סאיקלון
[L] ראדא תעשיות אלקטרוניות בע”מ
[M] מוטורולה סולושנס ישראל
[N] אורדן תעשיות מתכת ויציקות פלדה בע”מ
[1] התעשייה הצבאית בישראל
https://hamushimcom.wordpress.com/israeli-military-industry/
[2] الصناعات العسکریه الإسرائیلیه- المحددات، البنیه، الصادرات- ابراهیم عبدالکریم، مرکز الإمارات للداراست و البحوث الاستراتیجیه، صفحه 12- 15
[3] الصناعات العسکریه الإسرائیلیه- عروبه علی البرغوثی- صفحه 19
[4] الصناعات العسکریه الإسرائیلیه- المحددات، البنیه، الصادرات- ابراهیم عبدالکریم، مرکز الإمارات للداراست و البحوث الاستراتیجیه، صفحه 63-64
[5] الصناعات العسکریه الإسرائیلیه- المحددات، البنیه، الصادرات- ابراهیم عبدالکریم، مرکز الإمارات للداراست و البحوث الاستراتیجیه، الفصل الثانی
[6] ساختار دولت صهیونیستی اسرائیل- مؤسسه الدراسات الفلسطینیه- مترجم علی جنتی- 1385، ابرار معاصر تهران- جلد دوم- فصل نهم صفحۀ 215